Bàn máp
Bàn máp, thường được biết đến với các tên gọi khác như bàn rà chuẩn hay bàn kiểm định, là một công cụ không thể thiếu trong lĩnh vực cơ khí chính xác. Đặc biệt trong các xưởng sản xuất chuyên ngành cơ khí, khuân mẫu, nơi mà việc đo đạc và kiểm tra độ chính xác của các chi tiết, linh kiện là vô cùng quan trọng.
Lợi ích khi sử dụng bàn máp
- Đảm bảo độ chính xác cao trong việc gia công các chi tiết, nhờ vào khả năng di chuyển và điều khiển chính xác của các trục
- Dễ dàng thay đổi vị trí của chi tiết cần gia công, giúp người sử dụng có thể dễ dàng thiết lập và gia công các sản phẩm với kích thước và hình dáng khác nhau
- Được làm từ các vật liệu cứng, bền và chống mài mòn như thép, nhôm hoặc hợp kim đặc biệt, giúp tăng tuổi thọ và độ ổn định khi gia công các chi tiết
- Các hệ thống cố định, như các mối nối hoặc kẹp, giúp giữ chặt chi tiết trong suốt quá trình gia công, đảm bảo không bị di chuyển hay rung lắc
- Một số bàn máp CNC còn có thể tự điều chỉnh và thay đổi các thông số mà không cần sự can thiệp trực tiếp của người vận hành
- Có thể sử dụng cho nhiều loại máy gia công khác nhau, từ phay, tiện, khoan cho đến các máy CNC đa trục
- Tối ưu hóa quá trình gia công, giảm thiểu sự sai lệch và thời gian chuẩn bị
Bàn máp gồm những loại nào?
Theo công dụng thì bàn máp bao gồm 5 loại phổ biến sau
- Bàn máp phẳng dùng cho các chi tiết gia công có bề mặt phẳng, dễ dàng cố định chi tiết bằng kẹp hoặc chốt
- Bàn máp xoay được trang bị cơ cấu xoay, giúp gia công các chi tiết có hình dạng phức tạp hoặc gia công trên nhiều mặt
- Bàn máp đa trục (Rotary Table) kết hợp với máy CNC nhiều trục, cho phép gia công chi tiết ở nhiều góc độ khác nhau
- Bàn máp có cơ cấu giữ chi tiết tự động tích hợp hệ thống khí nén hoặc thủy lực để tự động giữ chặt chi tiết trong quá trình gia công
- Bàn máp có lỗ chôn (T-slot table) có các khe T-slot để dễ dàng điều chỉnh và gắn các thiết bị cố định chi tiết
Theo vật liệu thì có 3 loại bàn máp phổ biến là bàn máp đá granite, bàn máp gang và bàn máp thép
Nên sử dụng bàn máp như thế nào?
Để sử dụng bàn máp đúng cách, chúng ta cần tuân thủ các bước dưới đây.
- Kiểm tra và làm sạch bề mặt, trước khi sử dụng, hãy đảm bảo bề mặt bàn map không có bụi bẩn, dầu mỡ hoặc mảnh vụn nhỏ. Sử dụng khăn mềm hoặc dung dịch vệ sinh chuyên dụng để lau sạch bề mặt
- Nhẹ nhàng đặt chi tiết cần đo lên bề mặt bàn map. Tránh va đập mạnh để bảo vệ bàn map khỏi trầy xước và giữ cho chi tiết ổn định trong quá trình đo
- Sử dụng dụng cụ đo thích hợp và giữ chúng vuông góc với bề mặt bàn map để đảm bảo độ chính xác cao nhất. Di chuyển dụng cụ đo nhẹ nhàng, tránh làm lệch hoặc dịch chuyển chi tiết
- Sau khi đo xong, lau sạch bề mặt bàn map và tiến hành khử từ nếu cần thiết để loại bỏ từ tính tích tụ. Việc này giúp duy trì tình trạng tốt cho bàn map, đảm bảo độ chính xác trong các lần sử dụng tiếp theo
Chúng ta có thể mắc những lỗi phổ biến khi sử dụng bàn máp như các lỗi về độ phẳng của bàn máp, các lỗi khách quan từ yếu tố môi trường v.v. Vì vậy, ngoài sử dụng bàn máp đúng cách như những bước trên, doanh nghiệp có thể tìm hiểu thêm về những lỗi thường gặp để phòng tránh và giảm thiểu các chi phí phát sinh trong tương lai.
Bảo quản bàn máp thế nào?
- Để đảm bảo bàn máp luôn giữ độ phẳng và đạt đến độ chính xác yêu cầu trong từng lần kiểm tra, việc bảo quản bề mặt bàn máp là vô cùng quan trọng
- Chỉ nên sử dụng bàn máp cho mục đích được thiết kế. Ví dụ, việc sử dụng nó như một giá đỡ hay bàn làm việc sẽ làm tăng mức độ mài mòn, từ đó có thể ảnh hưởng đến độ chính xác khi đo lường
- Khi không sử dụng, việc đặt một lớp vỏ bảo vệ lên trên bàn máp và thường xuyên lau chùi bề mặt bàn với các dung dịch phù hợp và khăn sạch để loại bỏ bất kỳ chất cứng nào có thể làm trầy xước bề mặt
- Nên sử dụng các khu vực khác nhau trên bàn máp để tránh mài mòn tại các điểm cụ thể thường xuyên tiếp xúc. Nếu có khả năng và đảm bảo an toàn, bạn cũng nên xoay vị trí bàn máp sau mỗi lần sử dụng
- Khử từ cho bàn máp sau khi sử dụng để giúp loại bỏ hoàn toàn từ tính còn sót lại mà còn đảm bảo bề mặt bàn máp luôn ở trạng thái tối ưu
