Chất chống gỉ

Hiện tượng gỉ và chất chống gỉ là gì?

• Khi kim loại tiếp xúc với oxi và độ ẩm trong thời gian dài sẽ xảy ra hiện tượng gỉ sét. Các máy móc, thiết bị bị gỉ sét sẽ bị giảm tuổi thọ theo thời gian, dẫn đến việc tốn kém chi phí sửa chữa hoặc mua mới.
• Chất chống gỉ (hay còn gọi là chất chống oxi hóa, chất bảo vệ kim loại khỏi rỉ sét) là các hợp chất hoặc dung dịch được sử dụng để ngăn chặn hoặc làm chậm quá trình oxy hóa (rỉ sét) của kim loại, đặc biệt là thép, sắt, và các kim loại dễ bị gỉ khi tiếp xúc với nước và không khí.

Thành phần chính của chất chống gỉ

Một số thành phần chủ yếu có trong chất chống gỉ bao gồm chất ức chế ăn mòn, dầu hoặc dung môi, polyme, chất hoạt động bề mặt và chất ổn định.

• Chất ức chế ăn mòn là một hợp chất được pha trộn vào chất lỏng hoặc khí nhằm làm chậm quá trình ăn mòn của vật liệu, thường là kim loại. Một số chất phổ biến như phốt phát (Zn₃(PO₄)₂), hydrazine (N₂H₄) hoặc các amin.
• Dầu hoặc dung môi  giúp các chất hoạt động bề mặt và chất ức chế ăn mòn phân tán đều và bao phủ bề mặt kim loại. Đơn cử như toluene và xylene.
• Polyme tạo ra một lớp màng bảo vệ trên bề mặt kim loại giúp ngăn ngừa sự tiếp xúc của kim loại với oxy, nước và các tác nhân gây ăn mòn khác như polyvinylidene fluoride, polyurethane và epoxy resin.
• Chất hoạt động bề mặt giúp hòa tan và phân tán đều các chất trong hỗn hợp, cải thiện khả năng bao phủ và bảo vệ kim loại bao gồm chất hoạt động bề mặt anion, chất hoạt động bề mặt cation, chất hoạt động bề mặt không ion và chất hoạt động bề mặt lưỡng tính.
• Chất ổn định giúp ngăn ngừa sự phân hủy hay tách lớp của các thành phần trong hỗn hợp, đảm bảo rằng chất chống gỉ giữ nguyên hiệu quả trong các điều kiện môi trường khác nhau như thay đổi nhiệt độ, độ ẩm, hoặc tác động từ ánh sáng mặt trời như butylated hydroxytoluene, benzotriazole và phosphites.

Phân loại chất chống gỉ phổ biến hiện nay

Có thể phân loại chất chống theo thành phần hóa học và theo cách ứng dụng.

Theo thành phần hóa học

Dựa vào thành phần hóa học, chất chống gỉ được chia thành 3 dạng chính gồm chất chống gỉ gốc dầu, chất chống gỉ gốc nước và chất chống gỉ gốc dung môi.

Theo cách ứng dụng

Chất chống gỉ có thể được phân loại dựa trên cách thức ứng dụng, bao gồm hai loại chính: chất chống gỉ phun xịt (aerosol) và chất chống gỉ quét hoặc ngâm.

• Chất chống gỉ phun xịt (aerosol) là dạng sản phẩm tiện lợi, thường được đóng trong bình xịt. CRC SP-400 là một ví dụ tiêu biểu, được sử dụng phổ biến trong các ứng dụng công nghiệp để bảo vệ máy móc và thiết bị khỏi sự ăn mòn, đồng thời kéo dài tuổi thọ sản phẩm.
• Chất chống gỉ quét hoặc ngâm thích hợp cho các bề mặt lớn hoặc bộ phận cần ngâm hoàn toàn. Phương pháp quét bằng cọ hoặc con lăn giúp tạo lớp phủ dày, bảo vệ hiệu quả cho các bề mặt lớn như khung máy. Ngâm cho phép bao phủ toàn bộ các bộ phận nhỏ hoặc phức tạp, đảm bảo không còn ngóc ngách nào không được bảo vệ.

Cách lựa chọn chất chống gỉ phù hợp

Để đưa ra quyết định lựa chọn loại chất chống gỉ phù hợp, bạn có thể thực hiện những điều như đánh giá môi trường sử dụng, phân tích đặc điểm máy móc, tính thân thiện với môi trường và tìm kiếm lời khuyên của chuyên gia.

• Xác định điều kiện sử dụng của máy móc để đánh giá mức độ ẩm, nhiệt độ và các yếu tố có thể ảnh hưởng đến quá trình rỉ sét. Nếu môi trường có độ ẩm cao và thường xuyên tiếp xúc với nước, việc lựa chọn loại dầu chống rỉ sét có khả năng bảo vệ tốt và tạo lớp màng bảo vệ trên bề mặt kim loại là rất cần thiết.
• Cần xem xét các đặc điểm của máy móc như áp suất, nhiệt độ hoạt động và vật liệu sử dụng để lựa chọn loại dầu phù hợp nhất.
• Khi lựa chọn dầu chống rỉ sét, bạn cần chú ý đến tính thân thiện với môi trường của sản phẩm.
• Để có quyết định chính xác hơn, bạn có thể tham khảo ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực này.

Ứng dụng của chất chống gỉ

• Trong ngành sản xuất, chất chống gỉ được sử dụng cho các chi tiết máy móc, linh kiện và công cụ, giúp tăng tuổi thọ và đảm bảo hiệu suất hoạt động.
• Trong xây dựng, chất chống gỉ giúp bảo vệ kết cấu thép của công trình khỏi tác động của môi trường khắc nghiệt.
• Trong ngành ô tô và hàng hải, chất chống gỉ cũng rất quan trọng để bảo vệ các bộ phận kim loại tiếp xúc thường xuyên với nước và điều kiện thời tiết khắc nghiệt, giúp duy trì độ bền và an toàn của phương tiện.