Trong các hệ thống máy móc công nghiệp, mỡ bôi trơn đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự hoạt động liên tục và bền bỉ của các thiết bị. Lựa chọn mỡ bôi trơn phù hợp không chỉ giúp giảm ma sát và mài mòn mà còn bảo vệ các bộ phận khỏi tác động xấu của môi trường làm việc. Với sự đa dạng của các sản phẩm trên thị trường, lựa chọn loại mỡ bôi trơn thích hợp là một quy trình đòi hỏi sự hiểu biết về thiết bị và điều kiện hoạt động. Dưới đây là các tiêu chí cụ thể cần xem xét khi chọn mỡ bôi trơn.
Lựa chọn mỡ theo chất làm đặc
- Chất làm đặc là một yếu tố quan trọng, quyết định cấu trúc và đặc tính cơ bản của mỡ bôi trơn. Chất làm đặc giữ dầu bên trong mỡ và cung cấp độ nhớt cần thiết để đảm bảo tính năng bôi trơn lâu dài. Có nhiều loại chất làm đặc, mỗi loại mang lại những lợi ích và phù hợp với điều kiện nhất định
- Mỡ gốc lithium là loại phổ biến nhất, chiếm phần lớn thị trường mỡ bôi trơn do khả năng chịu nhiệt và tính ổn định tốt. Mỡ gốc lithium phù hợp với nhiều ứng dụng trong các ngành công nghiệp khác nhau, từ ô tô đến cơ khí. Nó hoạt động tốt trong môi trường khô ráo và có khả năng chịu tải ở mức trung bình
- Mỡ gốc canxi nổi bật với khả năng chống thấm nước, do đó thường được sử dụng trong các môi trường ẩm ướt, chẳng hạn như trong ngành hàng hải hoặc trong các thiết bị ngoài trời. Tuy nhiên, mỡ gốc canxi có hạn chế về khả năng chịu nhiệt, do đó không thích hợp cho các ứng dụng nhiệt độ cao
- Mỡ bôi trơn tổng hợp được sử dụng trong các ứng dụng yêu cầu khả năng chịu nhiệt và tải trọng cực cao. Nó hoạt động ổn định trong các điều kiện khắc nghiệt và có tuổi thọ dài hơn so với mỡ truyền thống, tuy nhiên, chi phí cao hơn nên chỉ phù hợp cho các ứng dụng đặc biệt
Lựa chọn mỡ theo điều kiện làm việc
- Điều kiện làm việc của máy móc là yếu tố không thể bỏ qua khi chọn mỡ bôi trơn. Tùy thuộc vào tốc độ vận hành, tải trọng và môi trường làm việc, các loại mỡ khác nhau sẽ mang lại hiệu quả tối ưu.
- Tốc độ vận hành cao trong các thiết bị hoạt động như vòng bi hoặc trục quay, cần loại mỡ có độ nhớt thấp để giảm thiểu ma sát và nhiệt độ. Nếu sử dụng mỡ có độ nhớt cao, nó có thể gây cản trở chuyển động, làm tăng nhiệt độ và dẫn đến hư hỏng máy móc.
- Các thiết bị chịu tải trọng lớn, như máy ép, máy nghiền, cần loại mỡ có độ bền cơ học cao, khả năng chịu tải tốt. Mỡ chứa phụ gia EP sẽ giúp chống mài mòn và ngăn chặn sự biến dạng của các bề mặt kim loại trong điều kiện tải trọng cao.
- Các thiết bị với điều kiện làm việc liên tục hoặc ngắt quãng cần chọn mỡ có khả năng duy trì độ bám dính trên bề mặt kim loại trong thời gian dài, ngay cả khi thiết bị ngừng hoạt động tạm thời. Mỡ có tính ổn định cao giúp bảo vệ bề mặt máy móc trong cả quá trình hoạt động và khi thiết bị nghỉ.
Lựa chọn mỡ theo môi trường làm việc
- Môi trường làm việc có tác động lớn đến hiệu quả của mỡ bôi trơn, do đó cần chọn loại mỡ phù hợp để đảm bảo bảo vệ tối đa cho thiết bị
- Môi trường ẩm ướt hoặc tiếp xúc với nước như trong các nhà máy chế biến thực phẩm, hàng hải, hoặc công trình xây dựng ngoài trời, cần sử dụng loại mỡ có khả năng chống thấm nước tốt. Mỡ có tính năng chống nước sẽ giúp bảo vệ các chi tiết kim loại khỏi bị ăn mòn và rỉ sét
- Môi trường bụi bẩn và cặn bẩn như trong ngành khai khoáng hoặc xây dựng, cần loại mỡ có khả năng tạo màng bảo vệ bề mặt kim loại. Mỡ có độ bền cao sẽ giúp ngăn chặn bụi và cặn bẩn xâm nhập vào các chi tiết chuyển động, từ đó duy trì hiệu suất của thiết bị
- Môi trường có hóa chất ăn mòn đối như trong các nhà máy hóa chất hoặc dược phẩm, cần loại mỡ có khả năng chống ăn mòn tốt để bảo vệ các bề mặt kim loại khỏi sự tấn công của hóa chất. Điều này giúp ngăn chặn hư hỏng thiết bị và giảm thiểu chi phí bảo trì
Lựa chọn mỡ theo nhiệt độ làm việc
- Nhiệt độ làm việc của thiết bị là yếu tố quan trọng quyết định loại mỡ phù hợp. Mỗi loại mỡ bôi trơn chỉ hoạt động tốt trong một phạm vi nhiệt độ nhất định.
- Trong các thiết bị hoạt động ở nhiệt độ cao, như lò nung, máy móc chế biến thép, cần sử dụng mỡ bôi trơn chịu nhiệt. Mỡ có chứa phụ gia chịu nhiệt sẽ không bị phân hủy hoặc bay hơi ở nhiệt độ cao, từ đó duy trì tính năng bôi trơn liên tục và ngăn chặn sự hỏng hóc của thiết bị.
- Môi trường nhiệt độ thấp như các kho lạnh hoặc khu vực ngoài trời ở các vùng có khí hậu lạnh, cần chọn loại mỡ có khả năng giữ độ linh hoạt ở nhiệt độ thấp, không bị đông cứng hoặc mất tính năng bôi trơn
Lựa chọn mỡ theo độ cứng mềm của mỡ
- Độ cứng mềm của mỡ, xác định theo cấp độ NLGI, sẽ ảnh hưởng đến khả năng bôi trơn của mỡ trong các điều kiện làm việc khác nhau. Mỡ cứng phù hợp cho tải trọng nặng, còn mỡ mềm thích hợp cho tốc độ cao và các khe hở nhỏ
- Mỡ cứng loại mỡ này thường có cấp độ NLGI cao, từ 3 trở lên, thích hợp cho các thiết bị chịu tải trọng lớn hoặc hoạt động trong môi trường nhiệt độ cao. Mỡ cứng có độ bám dính tốt, không dễ bị chảy khi nhiệt độ tăng
- Mỡ mềm loại mỡ này có cấp độ NLGI thấp, thường từ 0 đến 2, phù hợp với các thiết bị có tốc độ cao hoặc yêu cầu mỡ có khả năng lan tỏa dễ dàng vào các khe hở nhỏ. Mỡ mềm có khả năng thẩm thấu tốt, giúp bôi trơn hiệu quả các bộ phận chuyển động nhanh
