Hướng dẫn bảo dưỡng mâm cặp máy tiện

Mâm cặp máy tiện là một trong những bộ phận quan trọng nhất của máy tiện, đóng vai trò giữ chặt phôi trong suốt quá trình gia công. Theo thời gian sử dụng, nếu không được bảo dưỡng định kỳ và đúng cách, mâm cặp có thể bị mài mòn, giảm độ chính xác, gây rung lắc hoặc thậm chí hư hỏng nặng.

Tại sao cần bảo dưỡng mâm cặp máy tiện thường xuyên ?

• Tăng độ chính xác khi gia công.
• Giảm hao mòn và kéo dài tuổi thọ thiết bị.
• Tránh hư hỏng phôi do lực kẹp không đồng đều.
• Hạn chế rủi ro tai nạn trong quá trình gia công.
• Tiết kiệm chi phí sửa chữa và thay thế linh kiện.

Những dấu hiệu cho thấy mâm cặp cần được bảo dưỡng

• Mâm cặp kẹp không chắc hoặc bị lệch phôi.
• Có tiếng kêu lạ, rung hoặc dao động trong quá trình gia công.
• Tay quay cứng, khô hoặc khó thao tác.
• Bề mặt mâm cặp có nhiều bụi kim loại, dầu bẩn bám lâu ngày.
• Sản phẩm gia công có sai số cao bất thường.

Dụng cụ và vật tư cần chuẩn bị để bảo dưỡng mâm cặp máy tiện

• Cờ lê, mỏ lết, tua vít.
• Khăn lau, chổi mềm hoặc bàn chải đồng.
• Dầu bôi trơn chuyên dụng cho mâm cặp như dầu mỡ công nghiệp.
• Dung dịch tẩy rửa không gây ăn mòn như dầu hỏa hoặc dung môi nhẹ.
• Máy nén khí nếu có. 
• Găng tay, kính bảo hộ

Quy trình bảo dưỡng mâm cặp máy tiện

Ngắt nguồn và tháo mâm cặp

• Đảm bảo máy tiện đã được ngắt hoàn toàn nguồn điện và dừng hoạt động.
• Tháo mâm cặp ra khỏi trục chính. Nếu là mâm cặp 3 chấu hoặc 4 chấu, nên đánh dấu từng chấu để lắp lại đúng vị trí sau này.

Vệ sinh bên ngoài mâm cặp

• Dùng chổi hoặc bàn chải để loại bỏ bụi bẩn, mạt kim loại, dầu mỡ dính trên bề mặt.
• Có thể sử dụng khăn thấm dung môi để lau sạch các vết bẩn cứng đầu.

Tháo rời các chấu kẹp

• Lần lượt tháo từng chấu ra khỏi thân mâm cặp.
• Quan sát kỹ các rãnh trượt, ren, các vị trí tiếp xúc giữa chấu và thân.

Làm sạch bên trong và các rãnh trượt

• Dùng khí nén hoặc chổi nhỏ để thổi sạch bụi kim loại tích tụ trong rãnh.
• Dùng dung môi tẩy rửa (như dầu hỏa) để làm sạch kỹ từng bộ phận.
• Lau khô bằng khăn sạch hoặc để khô tự nhiên.

Kiểm tra hao mòn và hư hại

• Kiểm tra kỹ các dấu hiệu nứt, mòn răng ren, lệch trục.
• Nếu phát hiện hư hại nghiêm trọng, nên thay thế bộ phận đó để đảm bảo an toàn.

Bôi trơn

• Bôi một lớp mỡ bôi trơn chuyên dụng vào các rãnh trượt, trục quay, ren chấu.
• Không nên bôi quá nhiều, tránh hút bụi kim loại trong quá trình vận hành.

Lắp lại mâm cặp

• Lắp các chấu kẹp trở lại đúng thứ tự đã đánh dấu trước đó.
• Đảm bảo các chi tiết ăn khớp trơn tru, không có tiếng rít hoặc kẹt.

Vận hành thử

• Gắn lại mâm cặp lên trục chính máy tiện.
• Khởi động máy và chạy thử ở tốc độ thấp.
• Kiểm tra độ kẹp của mâm cặp và độ đồng tâm khi quay.

Lịch bảo dưỡng mâm cặp máy tiện định kỳ nên áp dụng

Một số lưu ý quan trọng bảo khi bảo dưỡng mâm cặp máy tiện

• Luôn sử dụng mỡ bôi trơn chuyên dụng, không dùng mỡ không rõ nguồn gốc.
• Tránh dùng các dung dịch tẩy rửa mạnh có thể làm ăn mòn kim loại.
• Khi vệ sinh bằng khí nén, nên đeo kính bảo hộ để tránh bụi bay vào mắt.
• Bảo quản mâm cặp nơi khô ráo khi không sử dụng lâu dài.
• Nếu không có kinh nghiệm, nên nhờ kỹ thuật viên thực hiện các bước tháo lắp phức tạp.

Việc bảo dưỡng mâm cặp máy tiện không chỉ giúp đảm bảo độ chính xác trong gia công mà còn góp phần nâng cao tuổi thọ thiết bị, giảm thiểu chi phí sửa chữa và rủi ro tai nạn. Với hướng dẫn chi tiết từng bước như trên, bạn hoàn toàn có thể tự mình thực hiện công tác bảo dưỡng định kỳ một cách hiệu quả và an toàn.