Phân biệt đá mài kim cương và CBN

Đá mài kim cương là gì?

Đá mài kim cương là loại đá mài sử dụng hạt mài là kim cương nhân tạo, vật liệu cứng nhất hiện nay. Loại đá này có khả năng mài cực kỳ mạnh, thích hợp cho những vật liệu có độ cứng cao như gốm kỹ thuật, carbide (hợp kim cứng), thủy tinh, sứ, đá quý, vật liệu tổng hợp, composite, silicon, ferrite, v.v.

Đá mài kim cương thường được kết hợp với các loại chất kết dính như nhựa (resin), kim loại (metal bond), vitrified (gốm), hoặc điện hóa (electroplated) để tạo thành dụng cụ mài có hình dạng và đặc tính cụ thể.

Đá mài CBN là gì?

Đá mài CBN (Cubic Boron Nitride – Nitride bo lập phương) sử dụng hạt mài là CBN – vật liệu nhân tạo có độ cứng chỉ đứng sau kim cương nhưng vượt trội trong các ứng dụng gia công thép.

CBN đặc biệt hiệu quả khi mài các loại vật liệu chứa sắt.

  • Thép dụng cụ
  • Thép đã tôi (hardened steel)
  • Gang cầu, gang xám
  • Hợp kim thép gió (HSS)
  • Thép không gỉ

CBN không bị phản ứng hóa học với sắt ở nhiệt độ cao, trong khi kim cương có thể bị phân hủy khi mài vật liệu chứa sắt.

Phân biệt đá mài kim cương và CBN

Tiêu chí

Đá mài kim cương

Đá mài CBN

Hạt mài

Kim cương nhân tạo (C)

CBN (Cubic Boron Nitride)

Độ cứng

Cao nhất trong tất cả vật liệu mài

Cứng gần bằng kim cương, cao hơn các loại hạt mài thông thường

Ứng dụng chính

Vật liệu phi kim hoặc vật liệu không chứa sắt: carbide, gốm, thủy tinh, composite...

Vật liệu có chứa sắt: thép đã tôi, thép dụng cụ, thép gió, gang...

Tương thích với vật liệu chứa sắt

Không thích hợp (kim cương phản ứng với sắt ở nhiệt độ cao)

Rất thích hợp

Độ bền nhiệt

Thấp hơn CBN khi mài thép

Cao, chịu nhiệt tốt khi mài thép

Giá thành

Cao

Thường thấp hơn kim cương

Ưu nhược điểm của đá mài kim cương và CBN

Đá mài kim cương

Ưu điểm

  • Độ cứng và khả năng cắt cao nhất
  • Mài nhanh, độ chính xác cao
  • Tuổi thọ dài khi dùng đúng vật liệu
  • Tạo bề mặt hoàn thiện tốt

Nhược điểm

  • Không phù hợp với thép và hợp kim chứa sắt
  • Giá thành cao
  • Dễ bị phá hủy ở nhiệt độ cao khi mài thép

Đá mài CBN

Ưu điểm

  • Hoạt động hiệu quả với thép cứng và vật liệu chứa sắt
  • Độ bền nhiệt và hóa học cao
  • Ít hao mòn hơn đá mài thông thường
  • Độ đồng nhất trong quá trình mài

Nhược điểm

  • Không phù hợp để mài vật liệu phi kim như gốm hoặc carbide
  • Hiệu suất thấp khi dùng sai vật liệu

Nên dùng đá mài kim cương hay CBN

  • Nếu vật liệu PHI KIM (gốm, sứ, carbide, thủy tinh, composite...) nên dùng đá mài kim cương.
  • Nếu vật liệu chứa SẮT (thép, gang, hợp kim thép...) nên dùng đá mài CBN.

Đá mài kim cương và CBN đều là những công cụ mài tiên tiến, mang lại hiệu suất cao trong gia công vật liệu cứng. Việc lựa chọn đúng loại đá mài không chỉ giúp nâng cao chất lượng sản phẩm mà còn tối ưu hóa chi phí và kéo dài tuổi thọ dụng cụ. Hãy dựa vào đặc tính vật liệu cần gia công để quyết định sử dụng đá mài kim cương cho vật liệu phi kim, hay đá mài CBN cho vật liệu chứa sắt, từ đó đảm bảo hiệu quả và độ chính xác cao trong quá trình sản xuất.