HCHO hay Formaldehyde là một hợp chất thường xuyên xuất hiện trong nhiều ngành sản xuất, từ chế tạo vật liệu đến công nghệ xử lý hóa chất. HCHO là hợp chất hữu cơ dễ bay hơi, thuộc nhóm aldehyde, ở nhiệt độ thường tồn tại dưới dạng khí có mùi hăng. Với cấu trúc CH₂O, HCHO được xếp vào nhóm VOC có khả năng phát tán nhanh và tham gia nhiều phản ứng trong môi trường công nghiệp.

Đặc điểm cơ bản của Formaldehyde
- Là khí không màu nhưng mùi hăng mạnh, dễ nhận biết.
- Dễ cháy, bốc hơi nhanh ngay ở nhiệt độ phòng.
- Khả năng phản ứng cao do chứa nhóm aldehyde.
- Hòa tan tốt trong nước, cồn và nhiều dung môi hữu cơ.
- Trong công nghiệp thường được dùng ở dạng dung dịch formalin.
- Được phân loại vào nhóm hóa chất độc hại, có khả năng gây ung thư nhóm 1 (IARC).
Tính chất vật lí và hóa học của Formaldehyde
Tính chất vật lí
|
Khối lượng phân tử |
30,03 g/mol |
|
Trạng thái |
Khí |
|
Màu sắc |
Không màu |
|
Mùi |
Hăng, kích thích mạnh |
|
Tan trong nước |
Tan rất tốt |
|
Điểm sôi |
–19 °C |
|
Điểm nóng chảy |
–92 °C |
|
Đặc tính chung |
Dễ bay hơi, dễ tham gia phản ứng |
Tính chất hóa học
- Dễ oxy hóa thành axit formic.
- Phản ứng mạnh với các amin, protein và nhiều hợp chất hữu cơ.
- Tạo nhựa phenol–formaldehyde, urea–formaldehyde, melamine–formaldehyde.
- Dễ tham gia trùng ngưng.
- Phân hủy nhanh trong môi trường có ánh sáng mặt trời.

Tác hại của Formaldehyde đối với môi trường và con người
Đối với môi trường
|
Môi trường |
Ảnh hưởng |
|
Không khí |
Tăng VOC, góp phần tạo ozone tầng mặt đất |
|
Nguồn nước |
Gây độc cho sinh vật thủy sinh nếu rò rỉ formalin |
|
Đất |
Ảnh hưởng hệ vi sinh, giảm khả năng phân giải hữu cơ |
|
Hệ sinh thái |
Suy giảm đa dạng sinh học khi tồn tại lâu dài |
|
Khu sản xuất |
Gây ô nhiễm không khí kín, ảnh hưởng công nhân |
Đối với sức khỏe con người
- Biểu hiện cấp tính gồm cay mắt, đau rát mũi, họng, kích ứng da, ho, khó thở, buồn nôn và chóng mặt. Khi hít nhiều có thể gây kích ứng phổi và co thắt phế quản.
- Biểu hiện mãn tính gồm tổn thương hô hấp, viêm da tiếp xúc, suy giảm chức năng phổi, ảnh hưởng miễn dịch và tăng nguy cơ ung thư.
Ngưỡng cho phép formaldehyde theo chuẩn an toàn quốc tế
|
Tổ chức |
Giới hạn an toàn |
|
WHO |
0.1 mg/m³ trong 30 phút |
|
OSHA |
0.75 ppm (8 giờ) |
|
ACGIH |
0.3 ppm |
|
NIOSH |
0.1 ppm |

Formaldehyde là một hợp chất quan trọng trong sản xuất công nghiệp nhưng đồng thời mang lại nhiều rủi ro về sức khỏe và môi trường. Để vận hành xưởng sản xuất một cách an toàn, doanh nghiệp cần đầu tư hệ thống xử lý VOC, lựa chọn vật liệu phát thải thấp và đảm bảo quy trình quản lý hóa chất nghiêm ngặt.