Tách khuôn là công đoạn trong quy trình ép nhựa nhằm mở khuôn ép để lấy sản phẩm đã được định hình ra khỏi lòng khuôn. Sau khi nhựa được bơm vào khuôn, làm nguội và đông cứng lại theo hình dáng mong muốn, khuôn sẽ được mở ra, và sản phẩm sẽ được tách khỏi khuôn thông qua các cơ cấu hỗ trợ như chốt đẩy, khí nén hoặc tay gắp.
Tuy là một bước ngắn trong toàn bộ quy trình ép nhựa, nhưng tách khuôn đóng vai trò rất quan trọng. Nếu thực hiện không đúng kỹ thuật, sản phẩm có thể bị trầy xước, kẹt khuôn, hoặc hỏng hoàn toàn.
Tầm quan trọng của quá trình tách khuôn
- Giúp đảm bảo sản phẩm giữ nguyên hình dáng và chất lượng bề mặt sau khi ép.
- Tránh hiện tượng cong vênh, gãy hoặc xước sản phẩm trong quá trình lấy ra.
- Góp phần duy trì độ bền và tuổi thọ cho bộ khuôn nhựa bằng cách hạn chế va chạm và mài mòn.
- Ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ chu kỳ sản xuất và năng suất của dây chuyền ép nhựa.
- Giảm tỷ lệ sản phẩm lỗi, giúp tiết kiệm nguyên vật liệu và chi phí sản xuất.
- Đảm bảo an toàn cho người vận hành và ổn định cho hệ thống máy ép.
Quy trình tách khuôn và lấy sản phẩm sau khi ép nhựa
Mở khuôn
Sau khi sản phẩm nguội và cứng lại trong lòng khuôn, máy ép nhựa sẽ điều khiển để tách hai nửa khuôn là nửa khuôn cố định và nửa khuôn di động. Việc mở khuôn phải chính xác và đồng đều để tránh làm biến dạng sản phẩm.
Đẩy sản phẩm ra khỏi khuôn
Các cơ cấu như chốt đẩy (ejector pins), tấm đẩy (ejector plate) hoặc hệ thống khí nén sẽ được kích hoạt để đẩy sản phẩm ra ngoài. Một số khuôn phức tạp có thể sử dụng cơ cấu nghiêng, bánh răng xoay hoặc thanh trượt hỗ trợ lấy sản phẩm.
Kiểm tra sản phẩm
Khi sản phẩm được lấy ra khỏi khuôn, công nhân hoặc hệ thống kiểm tra sẽ đánh giá bề mặt, hình dạng và chi tiết sản phẩm để phát hiện các lỗi như: cháy bề mặt, biến dạng, không đổ đầy nhựa, bavia…
Làm sạch khuôn
Sau mỗi lần ép, cần làm sạch khuôn để loại bỏ nhựa dư, bụi hoặc dầu để đảm bảo khuôn hoạt động ổn định và không ảnh hưởng đến chu kỳ tiếp theo. Nếu không làm sạch kỹ, nhựa tồn đọng có thể gây lỗi sản phẩm hoặc làm hỏng khuôn.
Chuẩn bị đóng khuôn lại
Sau khi đã lấy sản phẩm và làm sạch khuôn, máy ép sẽ đóng khuôn lại và bắt đầu chu kỳ ép tiếp theo.
Các cơ cấu hỗ trợ quá trình tách khuôn
Tên cơ cấu |
Chức năng |
Chốt đẩy (Ejector pin) |
Đẩy sản phẩm ra khỏi lòng khuôn sau khi mở. |
Tấm đẩy (Ejector plate) |
Giữ và điều khiển các chốt đẩy di chuyển đồng thời. |
Thanh dẫn hướng |
Giữ cho hai nửa khuôn khớp chính xác khi đóng/mở. |
Ty hồi |
Đưa tấm đẩy và chốt đẩy trở lại vị trí ban đầu sau khi đẩy xong. |
Thanh trượt |
Hỗ trợ lấy sản phẩm ở những khuôn có thiết kế phức tạp, lõi rút bên. |
Cảm biến vị trí |
Giám sát quá trình đóng và mở khuôn, đảm bảo an toàn cho người và máy móc. |
Một số lỗi thường gặp trong quá trình tách khuôn
- Sản phẩm bị gãy hoặc nứt do lực tách quá lớn hoặc kết cấu khuôn không phù hợp.
- Sản phẩm dính lại trên lõi khuôn hoặc lòng khuôn khiến quá trình lấy ra khó khăn.
- Xuất hiện vết xước hoặc biến dạng bề mặt do bố trí ty đẩy không hợp lý.
- Ty đẩy bị kẹt, mòn hoặc hỏng, dẫn đến tách khuôn không hoàn toàn.
- Dầu hoặc chất bôi trơn bị tràn ra gây bẩn hoặc ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.
Tách khuôn là một bước quan trọng trong quá trình sản xuất nhựa bằng phương pháp ép phun. Mặc dù diễn ra nhanh và lặp đi lặp lại liên tục, nhưng nếu không kiểm soát chặt chẽ, nó có thể gây ra nhiều lỗi sản phẩm và làm giảm hiệu suất của cả dây chuyền. Việc thiết kế khuôn phù hợp, bảo trì định kỳ và vận hành đúng kỹ thuật là những yếu tố then chốt để đảm bảo quá trình tách khuôn diễn ra suôn sẻ, an toàn và hiệu quả.