vòng bi chịu lực hướng tâm

Vòng bi chịu lực hướng tâm là gì ?

Vòng bi chịu lực hướng tâm là loại vòng bi được thiết kế để chịu lực tác động theo phương vuông góc với trục quay, gọi là tải trọng hướng tâm. Loại vòng bi này thường được sử dụng trong các trục quay tốc độ cao, nơi mà lực chính tác động lên ổ đỡ là lực ép từ ngoài vào trục.

Cấu tạo cơ bản của vòng bi chịu lực hướng tâm

Một vòng bi hướng tâm tiêu chuẩn bao gồm các bộ phận sau.

• Vòng trong, gắn trực tiếp vào trục quay.
• Vòng ngoài được gắn cố định vào phần ổ đỡ của thiết bị.
• Bi hoặc con lăn có thể là bi cầu, đũa, hoặc con lăn trụ, giúp giảm ma sát.
• Vòng cách giúp giữ các viên bi hoặc con lăn cách đều nhau.
• Phớt chắn bụi hoặc vòng chắn giúp bảo vệ bên trong khỏi bụi bẩn, hơi nước và giữ chất bôi trơn không bị rò rỉ.

Lực hướng tâm có khác gì với lực dọc trục ?

Một số người dùng thường nhầm lẫn giữa lực hướng tâm và lực dọc trục. Trên thực tế, đây là hai loại lực hoàn toàn khác nhau và yêu cầu các loại vòng bi khác nhau để xử lý tối ưu.

Vòng bi hướng tâm được thiết kế chủ yếu để chịu lực từ hai phía vuông góc trục quay, trong khi đó vòng bi chặn lại xử lý tốt các ứng dụng có lực đẩy theo chiều trục. 

Các loại vòng bi chịu lực hướng tâm phổ biến

Tùy vào yêu cầu sử dụng, bạn có thể lựa chọn một trong các loại vòng bi hướng tâm dưới đây.

• Vòng bi cầu 1 dãy là loại phổ biến nhất với tốc độ cao và khả năng chịu tải trung bình. Thường được sử dụng trong motor, quạt, máy bơm.
• Vòng bi cầu 2 dãy có khả năng chịu được tải trọng lớn hơn, phù hợp với trục bánh xe và trục động cơ công nghiệp.
• Vòng bi đũa sử dụng con lăn trụ thay vì bi cầu, giúp tăng khả năng chịu lực hướng tâm. Ứng dụng nhiều trong hộp số và máy ép.
• Vòng bi kim dùng con lăn dạng kim mảnh, rất phù hợp cho các thiết kế nhỏ gọn hoặc không gian trục quay bị hạn chế.
• Vòng bi côn ngoài khả năng chịu lực hướng tâm, loại vòng bi này còn chịu được lực dọc trục tốt. Rất lý tưởng trong các ứng dụng kết hợp cả hai loại lực.

Ưu điểm nổi bật của vòng bi chịu lực hướng tâm

• Hiệu suất cao, giúp giảm ma sát, vận hành êm ái và tiết kiệm năng lượng.
• Đa dạng trong lựa chọn, phù hợp với nhiều loại thiết bị, từ quy mô nhỏ đến các máy móc công nghiệp lớn.
• Có thể tìm mua và thay thế tại hầu hết các cửa hàng phụ tùng cơ khí.
• Mức giá phải chăng so với tuổi thọ và hiệu năng sử dụng.

Ứng dụng thực tế của vòng bi chịu lực hướng tâm

Bạn sẽ thấy vòng bi hướng tâm hiện diện trong hầu hết các thiết bị có bộ phận quay, cụ thể như sau.

• Dùng trong máy tiện, máy phay, máy khoan, và các loại máy móc có trục quay tốc độ cao.
• Ứng dụng ở bánh xe, hộp số, trục truyền động và hệ thống treo.
• Xuất hiện trong quạt máy, máy hút bụi, máy giặt, máy xay sinh tố.
• Trong hệ thống băng tải hoặc dây chuyền sản xuất tự động.
• Trong thiết bị y tế, ngành dược phẩm và công nghệ thực phẩm.

Lưu ý khi chọn mua vòng bi chịu lực hướng tâm

• Kiểm tra mã số vòng bi tiêu chuẩn ví dụ 6203, 6305 để đảm bảo đúng kích thước.
• Xác định kích thước trục, tải trọng và tốc độ quay của thiết bị.
• Lưu ý đến môi trường làm việc như độ ẩm, bụi bẩn hoặc nhiệt độ cao vì chúng ảnh hưởng đến tuổi thọ vòng bi.

Cách bảo dưỡng định kỳ vòng bi chịu lực hướng tâm đúng cách

• Bôi trơn đúng cách bằng mỡ hoặc dầu bôi trơn chuyên dụng, theo lịch định kỳ nhà sản xuất khuyến cáo.
• Tuyệt đối không dùng lực mạnh hoặc búa gõ khi lắp đặt, tránh làm biến dạng cấu trúc vòng bi.
• Theo dõi các biểu hiện bất thường như tiếng kêu lạ, độ rung tăng hoặc thiết bị nóng bất thường.
• Giữ khu vực xung quanh vòng bi luôn sạch sẽ, tránh để bụi, cát hoặc tạp chất xâm nhập vào bên trong.